Het snoeien van hoogstam fruitbomen is meer dan alleen het verwijderen van takken. Het is een vak dat vraagt om kennis van de boom, zijn groeiwijze en de specifieke eisen van onderhoud van de verschillende fruitsoorten. Geduld en precisie gaan hand in hand.
Stel je een oude, knoestige appelboom voor, met zijn takken die zich in alle richtingen uitstrekken. Elke tak vertelt een verhaal over de jaren die voorbij zijn gegaan, over bloei en oogst, over storm en regen. Door te snoeien, beïnvloed je niet alleen de vorm van de boom, maar ook zijn gezondheid en productiviteit. Je geeft de boom de kans om zich te vernieuwen, om sterker te worden en om vele jaren vruchten te dragen.
Het planten van een fruitboom is niet zomaar een kuil graven, planten en dichtgooien.
Er is een aantal zaken waar je goed op moet letten, zoals het tijdstip van planten, de afstand van de te planten bomen.
Om maar eens wat te noemen.
Planten in het late najaar heeft de voorkeur, het restant grondwarmte kan de jonge wortels nog doen groeien. Verder kan de boom een rustperiode genieten en niet onbelangrijk: de grond is in de regel natter. De laatste jaren hebben wij erg droge voorjaren zodat het planten eind februari of maart een risico kent: de bomen en zeker de wortels verdrogen en gaan kapot. Vandaar de (late) najaarsplant.
Let op een goede boom die je aanschaft. Bij hoogstam zit de kroon zeker op 1,80 meter hoogte, en is er een goed wortelstelsel te zien; goed vertakt, vlezige wortels en genoeg haarwortels zijn te bespeuren.
Ga je voor een harttak, dan moet die zeker aanwezig zijn. Een eerste vormsnoei moet bij peer en appel gedaan worden.
En dan het planten zelf.
De eerste 5 tot 8 jaar zijn belangrijk voor de vorm van een fruitboom.
Zoals de heren in het bovenstaande filmpje zeggen: dat kan per bezitter, landschapsbeheerder of eigenaar van een boom(gaard) verschillen. De één beweert dat elke fruitboom een harttak heeft, de ander zegt dat het verschilt per soort, zelfs binnen een bepaald type zoals een appel- of perenboom.
Belangrijk is dat de boom een open kruin heeft, ook op latere leeftijd, en dat het gestel, oftewel de vorm van de boom, afgewogen is. Daarom zijn die eerste jaren belangrijk: zorg voor een gevormde boom met goede lagen gestel, 2 of 3 stuks. Kies voor een hartstam, of niet, maar zoals gezegd: dat verschilt van boom tot boom. Van nature vormt bijvoorbeeld de Légipontpeer al een duidelijk hartstam.
En dan nog een voordeel van de eerste jaren goed snoeien. Achterstallig onderhoud, zeker bij jongvolwassen en volwassen bomen, zorgt voor een explosie van waterloten. Je ontkomt niet aan stevige ingrepen, zodat de bomen erg gaan reageren.